Symboliek: In veel tradities in oost en west wordt het leven symbolisch vergeleken met een rijtoer. Zo ook door de Griekse filosoof Plato. Hij ziet het leven van iedere ziel (mens) als een rijtuig met een menner en twee paarden die het rijtuig voorttrekken. De menner is het redelijke deel van de ziel en kan inzicht en overzicht hebben over de gang van de ziel. De twee paarden staan voor de twee dualiteiten in het leven: een gedisciplineerd paard en een ongedisciplineerd paard. Het ene paard neigt naar het binnen de paden houden van het rijtuig. Het andere paard neigt naar buiten te trekken van de paden af om vrij zijn/ haar driften te volgen. De paarden zijn in de loop van vooral de Christelijke geschiedenis bestempeld als het goede (orde) en het kwade (wanorde) paard. Tijd om naar de oorspronkelijke betekenis van de symboliek te kijken. Plato’s twee paarden zijn de twee inter-acterende bewegingen in het leven. Ze kunnen niet zonder elkaar en dienen elkaar voortdurend af te wisselen om gezond vooruit te gaan. Deze op elkaar betrokken en samenwerkende dualiteit, is een alledaags verschijnsel in de natuur voor vitaliteit.

Onze natuur: In ons zenuwstelsel zijn er ook twee soorten ‘paarden’. Om ergens heel hard voor weg te kunnen lopen of juist tot de aanval over te kunnen gaan, is motorische actie nodig en alertheid van onze zintuigen. Hiervoor gebruiken we ons ‘sensomotorisch’ paard. Zonder zuurstof kunnen we maar ongeveer twee minuten met dit paard in beweging blijven. We hebben een ander paard nodig. Dat is het paard van de innerlijke aanpassing. Het is het paard van hart en longen. Zonder dit paard verzuren we als er actie gevraagd wordt. Als we verzuren moeten we wel stoppen. We kunnen dan mennen wat we willen, maar er gebeurt niets meer.

Activiteit en rust: Er is nog een broodnodig dualisme voor de menselijke geest en het lichaam. Als we ons hebben ingespannen en energie hebben verbruikt, dan moeten we daarna weer opladen en bijtanken. Als we ons teveel en te langdurig inspannen en over onze grenzen gaan, raken we oververhit en opgebrand. Als we daarentegen teveel rust nemen, roesten we. Een gezonde afwisseling van activiteit en rust is nodig om vooruit te blijven toeren. Eenzijdig gebruik van de paarden is funest voor ons leven en bedrijfsleven.

Veel gevraagd: Als we ons als het geordende hard werkende paard gedragen en voortdurend in actie zijn, kunnen we als het ordelijke rationele werkpaard worden gezien en beloond. We lopen in de pas, doen wat er gevraagd wordt, zeggen geen nee tegen opdrachten, willen het beste uit onszelf halen, streven onze targets na. Kortom een gedisciplineerd paard dat aan de kar trekt is een veelgevraagd paard. Het opvoeren van het andere, meer creatieve paard dat buiten de paden loopt is op zijn tijd uiteraard een verademing in het bedrijfsleven. Het paard mag de hei op, de wei in en lekker even de benen strekken. Het kan ongedisciplineerd de teugels laten vieren. De afwisseling tussen ratio en creativiteit, zorgt voor balans in energie. Hierdoor kunnen we moeiteloos adequaat blijven handelen en gericht vooruitgang boeken. We zijn vitaal en daarmee duurzaam inzetbaar.

Inzicht in het aansturen: Wie stuurt de beide paarden aan? Dat is de menner. Als de menner inzicht en overzicht ontbeert over de juiste afwisseling van de twee paarden, kan hij zijn hand overspelen. Om te voorkomen dat de menner met dolgedraaide of verroeste paarden de weg vervolgt, is het raadzaam dat de menner zich persoonlijk ontwikkelt. Zodat de menner als echte leidsman de teugels ter hand neemt en weet wat hij doet.

Annelies Oosterhoff heeft zich gespecialiseerd in vitaal en duurzaam leiderschap.