In de Chinese traditie van de elementen zijn er vijf verschillende klimatologische invloeden op de mens: droogte, hitte, wind, damp en koude. Ons lichaam en geest past zich doorgaans goed aan de verschillende klimatologische omstandigheden aan. Op den duur zelfs zo, dat we ons op een bepaalde wijze gaan gedragen afhankelijk van het klimaat. Niets vreemds aan. Maar wat betekent dat voor organisaties en mensen in dat land?
Nederland is volgens deze klimatologische indeling damp. Anders gezegd: we zijn een moerasland. Het lichaam reageert met transport tussen de verschillende weefsels om zo uit de moerassituatie te blijven. De geest reageert met denken in beweging. Iets van alle kanten bekijken, buiten het moeras denken als het ware. Mocht dit de geest onvoldoende lukken, dan is doorgaans de emotionele reactie bezorgdheid. We maken ons namelijk zorgen als we in de moerasstand blijven staan. We draaien dan in rondjes. We tobben, zeuren en we zeiken. We hebben in Nederland dan ook het best dichtgetimmerde zorgstelsel van Europa en vermoedelijk zelfs wereldwijd. We draaien graag om de hete brei heen. We maken ons voortdurend zorgen en houden veel van onze gewoontes het liefst vast. We pamperen dat het een lieve lust is.
Wat hebben we nodig om uit het moeras te komen en te groeien en te bloeien? De andere klimatologische verschijnselen. Er is bij regelmaat een frisse wind nodig. Er is af en toe hitte nodig, droogte en koude. Maar we zijn niet van het treffen van ijskoude maatregelen. We houden niet zo van frisse winden. We stoken liefst geen vuurtjes op. We dekken liever af. We tobben liever verder en zeiken wat af. We emmeren om de kleinste en gekste dingen. We zeuren ons suf in Nederland over wetgeving, regeltjes, controlemechanismen. We draaien voortdurend in cirkeltjes rond. We vinden enorme aanslagen doorgaans laffe daden, maar vaak zijn we te laf om op te treden tegen wat ons treft in het hart. Onvoldoende laten we van onze echte pijn horen. Uit bezorgdheid dat we onze relaties kwijt raken. Want dat hoort bij damp: relaties, samenwerking, allianties, coöperaties.
Een land is vitaal als het de klimatologische omstandigheden kent en er juist op anticipeert. Een land is duurzaam als het de vijf elementen van organisatie kan doorgronden in zijn samenhang.
(Klik op bovenstaand figuur voor een vergroting)
Damp stimuleert droogte (zie de blauwe pijlen). Droogte staat voor het opborrelen van ideeën en initiatieven. Hoe meer we wegzakken in het moeras, hoe meer dit een stimulans is om op ideeën te komen om uit het moeras te raken. Anderzijds wordt damp gecontroleerd (zie de blauwe pijlen). Hoe meer er een frisse wind waait, hoe minder we in het moeras zullen wegzakken en stil blijven staan. Nederland bevindt zich rechts in het pentagram van elementen. Er valt nog heel wat te leren in het moerasland.
Annelies schreef een proefschrift en een boek over de samenhang van elementen in organisaties.