Je hoeft de krant maar open te slaan. Altijd weer die onheilspellende economische berichten. Een dramatische winstdaling, een sterk tegenvallende groei…. En altijd ook weer opluchting als de winst dan toch weer aantrekt. Het is eigenlijk heel vreemd, maar het lijkt alleen maar goed voor de economie te zijn als deze groeit. We schreeuwen in ieder geval moord en brand als de groei maar enigszins dreigt te stagneren. Bij mij doemt dan direct zo’n beeld op van een almaar uitdijend ‘rupsje nooitgenoeg’ die van ellende haast uit zijn voegen barst! Zucht…..
Ondanks mooie tijdschrift titels als ‘groei en bloei’, is er in de natuur helemaal geen sprake van constante groei. En dat is maar goed ook! Bijenvolken dijen niet uit tot reusachtige allesomvattende zwermen en rupsen worden wel groter maar verpoppen zich op een goed moment tot vlinder. Zelfs bomen bereiken vroeg of laat een maximum hoogte. Er is in de natuur vooral groei in de ‘juveniele’ fase. Kleintje worden groot en maken dan weer kleintjes. Een populatie schommelt in aantal vaak rond een bepaald evenwicht. Hoe meer ‘evenwicht’, hoe stabieler het systeem eigenlijk. Vissen, wadvogels, wieren, garnalen, zeehonden; de flora en fauna van de Waddenzee houdt zichzelf in stand. Minder eten beschikbaar betekent minder nakomelingen. Ongeremde groei is of een mutatie (kankercellen) of een opkomende plaag die vaak een kort leven beschoren is.
Vanuit de natuur bekeken zit er in ons economische systeem een flinke weeffout. En nu we aan de grenzen van de capaciteit van ons ecosysteem (aarde) komen, wordt deze last steeds groter en de ellende steeds meer zichtbaar. Rupsje nooitgenoeg valt haast van de aarde af! Wordt het niet eens tijd dat zij gaat verpoppen? Naar een volwassen vorm van ruileconomie gekenmerkt door stabiliteit en circulariteit? Want beeld u zich nou eens een Waddenzee in die zich gedraagt als onze huidige economie…. Een Waddenzee waarin alles almaar blijft groeien…. Dan moeten wij noodgedwongen vissen eten tot we er groen van zien! Om akelig van te worden, toch?
Bowine Wijffels
www.nature-wise.nl
